Data-analyse is een onmisbaar onderdeel geworden van het forensische fraudeonderzoek. Aan de hand van beschikbare data kunnen processen en transacties exact worden gereconstrueerd. ‘Op die manier maak je afwijkingen van de normale procesgang en van de compliance- en wetsregels zichtbaar. Verbanden die eerst niet zichtbaar waren, worden dat nu wel’, zegt Jan Atze Bleeker.

‘Deze werkwijze noemen we investigative data analytics’, vervolgt Goudsmit, ‘en die neemt steeds meer de plaats in van het traditionele sporenonderzoek. Fraudeonderzoekers kunnen zich dan meer focussen op reproduceerbare datasporen die de geconstateerde feiten verklaren of die een aanwijzing kunnen zijn voor criminele activiteiten. Op die manier bespaar je waardevolle tijd en onderzoekskosten, en het scheelt schaarse menskracht. De expertise en intuïtie van de forensische onderzoeker blijft onmisbaar, maar met investigative data analytics heeft hij of zij er een al even onmisbaar instrument bij.’

Voor een goed en gedegen uitgevoerd data-onderzoek met een maximale kans op resultaat hanteren Bleeker en Goudsmit vijf grondregels:

1. Betrek materiedeskundigen bij uw onderzoeksteam

2. Stel een onderzoekshypothese op en splits die op in doelscenario’s

3. Durf de eigen hypotheses continu in twijfel te trekken

4. Stel je de vraag: welk scenario verken ik eerst gezien impact en waarschijnlijkheid?

5. Maak de aannames bij elke keuze expliciet en valideer ze aan de hand van de beschikbare data